प्रेमाची जादू: ‘सय्यारा’ आणि जेन झेडच्या हृदयाला स्पर्श करणारी कथा

आध्यात्मिक गुरू श्री एम यांनी म्हटले आहे, "प्रेम ही तर्काच्या पलीकडे जाणारी शक्ती आहे, जी अशक्य गोष्टी शक्य करते." प्रेम हे कोणतेही गणित किंवा हिशोब नाही; ही एक खोलवरची अनुभूती आहे, जी पवित्र आणि परिवर्तनकारी आहे. जेव्हा प्रेम स्वार्थाच्या पलीकडे जाते, तेव्हा ते भक्ती बनते, जिथे प्रिय आणि प्रेमी एकरूप होतात, आणि फक्त समर्पणच शिल्लक राहते. या विचाराला आधार देणारी एक सुंदर सूफी कथा आहे, जिथे प्रेमी आपल्या प्रियेच्या दारावर ठोठावतो. प्रत्येक वेळी प्रश्न येतो, "कोण?" आणि तो उत्तर देतो, "मी." दार उघडत नाही. शेवटी, जेव्हा तो म्हणतो, "तू," तेव्हाच दार उघडते. ही कथा प्रेमात ‘मी’ पासून ‘तू’ होण्याची प्रक्रिया अधोरेखित करते. आणि याच भावनेला जेन झेड पिढीसाठी बनलेला बॉलिवूडचा ब्लॉकबस्टर चित्रपट ‘सय्यारा’ नव्या 

‘सय्यारा’: प्रेमाची एक आधुनिक गाथा

‘सय्यारा’: प्रेमाची एक आधुनिक गाथा

अवघ्या दोन आठवड्यांत २५० कोटींचा व्यवसाय करणारा ‘सय्यारा’ हा चित्रपट प्रेमाची ती अवस्था दाखवतो जिथे प्रेम आणि संसार एकत्र साधले जातात. ही कथा पूर्णपणे ‘मी’ चे ‘तू’ होणे नाही, पण ‘मी’ राहूनही ‘तुझा’ होण्याची प्रक्रिया आहे. चित्रपटातील नायक क्रिश आणि नायिका वाणी यांच्या प्रेमकथेतून प्रेमाची जादुई शक्ती दिसते, जी त्यांना त्यांच्या कमजोऱ्यांवर मात करायला शिकवते. क्रिश, जो बालपणात आईच्या मृत्यूमुळे आणि वडिलांनी नाकारल्यामुळे जखमी आंतरिक बालकाच्या रागाने भरलेला आहे, आणि वाणी, जी प्रेमात फसवणूक झाल्याने तुटलेली आहे, दोघेही आपल्या कमजोऱ्या स्वीकारतात आणि प्रेमाच्या प्रवासाला सुरुवात करतात.

हा चित्रपट जुन्या बॉलिवूड प्रेमकथांपासून वेगळा आहे, कारण येथे नायक-नायिकेची यात्रा त्यांच्या वैयक्तिक ‘मी’ पासून सुरू होते आणि प्रेमाच्या जादूमुळे ते ‘तू’ होतात. यात दुखांवर मुखवटा चढवण्याचा किंवा त्यांचे आदर्शीकरण करण्याचा प्रयत्न नाही. दिग्दर्शक मोहित सूरी यांनी जेन झेड पिढीच्या जीवनातील परिस्थिती आणि मनाची अवस्था समजून त्यांच्या क्षमता आणि कमजोऱ्या प्रामाणिकपणे चित्रित केल्या आहेत. त्यामुळे हा चित्रपट प्रेमाच्या मूल्याला जगण्याचा धडा देतो, जिथे अंध स्वार्थ, शारीरिक सुखांचे पर्याय किंवा करिअर आणि भोगवादी जीवनापेक्षा प्रेमाला प्राधान्य दिले जाते.

जेन झेड आणि प्रेमाचे नवे व्याकरण

जेन झेड पिढी (१९९७-२०१२ दरम्यान जन्मलेले) डिजिटल तंत्रज्ञान, सोशल मीडिया आणि सामाजिक बदलांच्या प्रभावाखाली वाढली आहे. त्यांच्यासाठी प्रेम हा संयोग नाही, तर डेटिंग अॅप्सवर उपलब्ध पर्यायांमधून निवड आहे. हृदयाच्या ठोक्यांपेक्षा शारीरिक रसायनशास्त्राला प्राधान्य दिले जाते, आणि परिणामी, ब्रेकअप हा शब्द प्रेमापेक्षा जास्त प्रचलित आहे. ‘सकाळी सय्यांशी ब्रेकअप आणि संध्याकाळी पार्लरमध्ये मेकअप’ या आदर्शाने चालणाऱ्या या पिढीत नात्यांसाठी पर्यायांची कमतरता नाही. सिच्युएशनशिप, पॉलीअमरी, ओपन रिलेशनशिप हे त्यांच्या नात्यांचे स्वरूप आहे. पण यात त्यांचा दोष नाही. विजेच्या वेगाने बदलणाऱ्या जगात, दीड मिनिटांच्या रील्सच्या लक्षकेंद्रित कालावधीत आणि तुटलेल्या कुटुंबात वाढलेल्या या पिढीने प्रेमाचा शाश्वत भाव क्वचितच अनुभवला आहे.

पण ही पिढी प्रामाणिक आहे. त्यांनी आपल्या कमजोऱ्यांसह आपले खरे रूप जगासमोर ठेवले आहे. त्यामुळे त्यांच्याकडून प्रेमाविषयी जास्त अपेक्षा ठेवता येतात. ‘सय्यारा’ हा चित्रपट त्यांना प्रेमाचा अनुकूल वातावरण देण्याचा प्रयत्न आहे. सिनेमागृहात तरुणांच्या भावनिक प्रतिक्रियांचे व्हिडिओ व्हायरल झाल्यामुळे या चित्रपटाने प्रचंड यश मिळवले. या प्रतिक्रिया प्रायोजित असल्या, तरी त्यात एक शुभता आहे – जेन झेडला प्रेमाच्या मर्माची झलक दाखवण्याची आणि प्रेमाच्या चमत्कारिक शक्तीवर विश्वास निर्माण करण्याची.

प्रेमात डुबकी: जो डुबला तो पार

‘सय्यारा’: प्रेमाची एक आधुनिक गाथा

क्रिश आणि वाणीची कथा प्रेमात डुबून पार उतरण्याची आहे. प्रेमात संसार गमावण्याच्या भयाने जो प्रेमद्रोही बनतो, तो संसारातही अयशस्वीच राहतो. कारण प्रेमातील समर्पण आणि एकांतिकता तुम्हाला पूर्ण माणूस बनवते. प्रेमाशी दगा केल्याने आत्मा आणि हृदय जखमी होते, आणि तुम्ही अधिक तुटता, विखुरता. पण जो प्रेमात डुबण्याचे धाडस करतो, तो इश्क हकीकी आणि मजाजी दोन्ही प्राप्त करतो. क्रिश आणि वाणीच्या कथेतही हेच घडते. क्रिश, जो आकाशात ताऱ्याच्या उंचीवर आणि यशस्वी गायक म्हणून जगाचे प्रेम मिळवण्याची महत्त्वाकांक्षा बाळगतो, प्रेमाच्या चमत्काराने फक्त आपल्या प्रियतमेच्या प्रेमाची आकांक्षा बाळगू लागतो. येथे अमीर खुसरो यांची ओळ आठवते: ‘खुसरो दरिया प्रेम का, जो उतरा सो डुब गया, जो डुबा सो पार.’

‘सय्यारा’चा संदेश

हा चित्रपट केवळ जेन झेडसाठीच नाही, तर प्रत्येक पिढीसाठी आहे. तो आपल्या आत असलेल्या प्रेमाच्या जादुई शक्तीशी ओळख करून देतो. जे प्रेमापासून भयभीत होऊन प्रेमाशी द्रोह करतात, त्यांना हा चित्रपट संसाराच्या प्रपंचाला सोडून प्रेमाकडे परत येण्याची शक्ती देऊ शकतो. नव्या पिढीला प्रेमाची नवी भाषा देतो, जी त्यांना यौन-स्वेच्छाचारापासून प्रेमाकडे परतण्याचा मार्ग दाखवते. खरे तर, “सय्यारा तू तर बदलला नाहीस, मौसम थोडासा रुसला आहे.” आणि हा चित्रपट प्रेमापासून रुसलेल्या या मौसमाला प्रेममय करून माणसाला ‘सत्यं शिवं सुंदरं’ च्या देणगीकडे परत आणण्याची कथा आहे.

तुम्ही ‘सय्यारा’ पाहिलात का? तुम्हाला त्यातून प्रेमाचा कोणता संदेश मिळाला? कमेंट्समध्ये शेअर करा!

परशुराम सोंडगे ,बीड